Więcej

AmberPodcast Odcinek #11 Kaszuby- serce pomorskiej kultury

Jakie atrakcje czekają na turystów odwiedzających Kaszuby? Co sprawia, że ten region zachwyca nie tylko krajobrazami, ale i kulturą? W jedenastym odcinku AmberPodcast, wraz z Patrycją Weiher-Maliszewską – pasjonatką kaszubskiego dziedzictwa – odkrywamy tajemnice tego niezwykłego zakątka Polski. Porozmawiamy o malowniczych jeziorach, tradycyjnych rzemiosłach i niepowtarzalnym języku kaszubskim, a także podpowiemy, jakie miejsca warto odwiedzić, aby poczuć prawdziwy klimat regionu. Włącz AmberPodcast i zanurz się w opowieść o Kaszubach – sercu pomorskiej kultury!

Anna Kordecka: Witajcie w nowej serii AmberPodcast poświęconej najciekawszym atrakcjom turystycznym województwa pomorskiego. Partnerem tegorocznej serii podcastów jest Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna. Dziś, w pierwszym odcinku z tej serii, przeniesiemy się na Kaszuby- region pełen pięknych jezior, malowniczych lasów, wyjątkowej kultury i głęboko zakorzenionych tradycji. Nasza gościni, Patrycja Weiher-Maliszewska, pasjonatka kultury i dziedzictwa Kaszub, opowie nam o miejscach, które warto odwiedzić, takich jak Szymbark, Wieżyca, a może w Wdzydze Kiszewskie. Porozmawiamy również o aspektach kultury kaszubskiej, języka kaszubskiego i tradycjach, które przetrwały do dziś. Witam serdecznie.

Patrycja Weiher-Maliszewska: Witam serdecznie. Dzień dobry. 

AK: Zacznijmy może od kilku słów o tym malowniczym regionie, jakim są Kaszuby. Co wyróżnia Kaszuby na tle innych regionów Polski? 

P.W.M: Kaszuby są przede wszystkim jednym z najpiękniejszych i najbardziej oryginalnych zakątków Polski. Ten wyjątkowy region zachwyca unikalną kulturą i przyrodą. Kaszubi, co ciekawe, mają własny język, własną flagę, herb, hymn, a nawet stolicę. Choć o miano stolicy pretenduje aż siedem miast na Kaszubach: Kościerzyna, Kartuzy, Lębork, Puck, Bytów, Gdańsk i Wejherowo. Kaszuby nazywane są sercem Pomorza, ponieważ geograficznie leżą w samym centrum województwa pomorskiego. Rozciągają się od nadmorskich wydm i klifów aż po malownicze jeziora i wzgórza tzw. Szwajcarii Kaszubskiej. Sercem Pomorza nazywane są również symbolicznie – to tutaj lokalna społeczność od pokoleń kultywuje tradycje, czyniąc ten region niezwykle wyjątkowym.

AK: Z tego, co Pani mówi, Kaszuby to bardzo ciekawy region. Czy mogłaby Pani wskazać, dlaczego warto odwiedzić Kaszuby? Co jest ich największym magnesem przyciągającym turystów?

P.W.M: Kaszuby oferują harmonijne połączenie pięknej przyrody, bogatej kultury i gościnności mieszkańców. To miejsce, gdzie każdy turysta znajdzie coś dla siebie, niezależnie od pory roku. Wiosna to okazja do podziwiania budzącej się przyrody, obserwowania ptaków, wycieczek rowerowych oraz zwiedzania urokliwych miejscowości. Latem możemy relaksować się nad jeziorami, uprawiać sporty wodne oraz korzystać z bogatej oferty wydarzeń kulturalnych i rozrywkowych. Jesień to na Kaszubach czas grzybobrania. Miłośnicy fotografii również odnajdują tu inspirację – pagórkowate tereny pokryte złotymi liśćmi stanowią doskonałą scenerię do robienia pięknych zdjęć. Zima to czas kuligów, ognisk i sielskiego wypoczynku w agroturystykach i pensjonatach. Największym magnesem Kaszub pozostaje jednak ich bogata tradycja ludowa.

AK: Zatem jest w czym wybierać i na pewno warto udać się do tego regionu. Kaszuby to także region niezwykle bogaty w tradycje. Jakie tradycje ludowe są wciąż żywe na Kaszubach?

P.W.M: Do dziś na Kaszubach z pokolenia na pokolenie przetrwała tradycja kaszubskiego gawędziarstwa. Mam tu na myśli legendy, podania i powiastki. Takich opowieści jest bardzo wiele, często dotyczą konkretnych miejscowości lub charakterystycznych punktów na mapie regionu. Jedna z najbardziej znanych to legenda o Stolemach, czyli kaszubskich olbrzymach, które według podań tworzyły krajobraz Kaszub. Warto wspomnieć także o dawnych grach i zabawach, jak na przykład karciana „Baśka” czy „Buczka”. W czasie świąt Bożego Narodzenia niezwykle popularna jest tradycja kolędowania – na Kaszubach kolędników nazywa się „gwiazdkami” i „gwiżdżami”.To są grupy kolędnicze, które odwiedzają domowników na Kaszubach, grają, śpiewają, ale też są takie zwyczaje religijne, jak np. taniec feretronów, inaczej też określany pokłonem obrazów, czy pielgrzymki z ponad trzystoletnią tradycją.

Nie brakuje również tradycyjnego rzemiosła i rękodzieła. Jednym z najcenniejszych i najbardziej rozpoznawalnych elementów kaszubskiej kultury jest haft kaszubski, który obecnie przeżywa swój renesans. Coraz więcej osób, zarówno kobiet, jak i mężczyzn, a szczególnie młodych dziewcząt, uczy się haftowania. Kaszubski haft można podziwiać na serwetkach, odzieży czy obrusach. Niektóre z tych dzieł są na tyle piękne, że można określić, że to są malowane igłą prawdziwe dzieła sztuki. Haft kaszubski jest o tyle wyjątkowy, że istnieje kilka szkół haftu kaszubskiego i wszystkie są niezwykle piękne. Mnie osobiście najbardziej podoba się haft żukowski. Charakteryzuje się on tym, że dominuje w nim siedem barw. Siedem podstawowych kolorów, a każdy z nich ma swoją symbolikę. Na przykład kolor żółty oznacza złociste zboża na polach, których oczywiście na Kaszubach nie brakuje. Jest także haft wdzydzki, pochodzący od miejscowości Wdzydze, w którym można dostrzec około dwudziestu barw. To również bardzo charakterystyczny haft kaszubski, wyróżniający się bogactwem kolorów i wzorów.

Co więcej, tabaka i rogarstwo to na Kaszubach bardzo popularne tradycje. „Chcemë le so zażëc”– to zdanie z pewnością usłyszy każdy turysta, który przyjedzie na Kaszuby. Oczywiście chodzi o tabakę. Kaszubi często wytwarzają ją ręcznie, według własnych, przekazywanych z pokolenia na pokolenie receptur. Równie popularne są tabakiery, czyli specjalne pojemniki do przechowywania tabaki, które wyrabia się z krowiego rogu. Często powstają one w przydomowych warsztatach i są wykonywane ręcznie przez kaszubskich rzemieślników.

AK: A z czego zrobiona jest tabaka?

P.W.M: Tabaka składa się oczywiście z liści tytoniu, ale dodaje się do niej różne składniki. Mogą to być na przykład mięta, liście wiśni lub inne owoce. Każdy Kaszub ma jednak swoją własną recepturę, która często jest tajemnicą przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Istnieją również tabaki aromatyzowane bursztynem lub o smaku śliwki. W regionalnych sklepikach można bez problemu zaopatrzyć się w tradycyjną kaszubską tabakę.

AK: Z tego, co Pani mówi, Kaszuby rzeczywiście obfitują w różne tradycje. Czy są konkretne miejsca lub okresy w roku, kiedy można je najlepiej zaobserwować? Czy organizowane są wydarzenia, które kultywują te zwyczaje?

P.W.M: Tak, na Kaszubach organizowanych jest wiele wydarzeń o charakterze etnograficznym, podczas których można zobaczyć, jak dawniej żyli Kaszubi. Muzeum- Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich co roku organizuje takie wydarzenia, jak Jarmark Wdzydzki, Zielone Świątki czy Ścinanie Kani – dawny kaszubski obrzęd. Ciekawym wydarzeniem jest także „Z motyką na bulwy”, przybliżające dawne prace gospodarskie. Muzeum Wsi Słowińskiej, znajdujące się na północnych Kaszubach, organizuje natomiast wydarzenie pod nazwą Czarne Wesele. Wbrew nazwie nie odnosi się ono do ślubu, lecz do dawnej tradycji kopania torfu. Warto wybrać się na tego rodzaju wydarzenia, by zobaczyć, jak wyglądało życie Kaszubów w przeszłości, ale również jak kształtuje się współczesna kultura tego regionu. Szczególnie polecam początek lipca, ponieważ to wtedy kaszubska kultura jest najbardziej celebrowana podczas Światowego Zjazdu Kaszubów. W tym czasie można usłyszeć tradycyjną kaszubską muzykę, która wyróżnia się unikalnym brzmieniem i instrumentami niespotykanymi w innych częściach Polski, takimi jak bazuna, burczybas czy diabelskie skrzypce, które często są wykonywane ręcznie przez kaszubskich rzemieślników. Co ciekawe, w Kościerzynie, którą można nazwać sercem Kaszub, znajduje się jedyne w Polsce Muzeum Akordeonu, gdzie można zobaczyć prawie 180 eksponatów z całego świata. Akordeon jest instrumentem silnie związanym z kaszubską kulturą i od pokoleń odgrywa ważną rolę w regionalnej muzyce.

AK: A jeśli ktoś chciałby wziąć udział w takim zjeździe, gdzie może znaleźć informacje na ten temat?

P.W.M: Myślę, że najlepiej szukać informacji na stronach internetowych. Warto także zadzwonić do lokalnych informacji turystycznych, domów kultury lub sprawdzić blogi podróżnicze, gdzie często pojawiają się tego typu wiadomości. Poza Światowym Zjazdem Kaszubów w regionie organizowane są również inne wydarzenia charakterystyczne dla kaszubskiej kultury. Mam tu na myśli na przykład Truskawkobranie, czyli święto kaszubskiej truskawki malëna, które co roku odbywa się w Złotej Górze. Warto wspomnieć także o Mistrzostwach w Zażywaniu Tabaki w Chmielnie, Chmieleńskiej Biesiadzie, Pomorskim Święcie Ziół, a także imprezach takich jak Wkoło Ryby czy Turniej Gawędziarzy Ludowych z Kaszub i Kociewia. Ciekawym wydarzeniem jest także Międzynarodowy Plener Rzeźbiarski „Pasje ukryte w drewnie”, organizowany na terenie gminy Ustka.

AK: Jak Pani wspomniała na początku, Kaszubi mają swój własny język. Język kaszubski jest jedynym językiem regionalnym w Polsce i jest nauczany w szkołach na Kaszubach. Czy jest on popularny i ile osób się nim posługuje?

P.W.M: Tak, język kaszubski jest popularny. Mieszkańcy Kaszub posługują się własną, odrębną mową. Od 2005 roku język kaszubski ma status języka regionalnego. Znacznie różni się od języka polskiego – zawiera znaki, których nie znajdziemy w polskim alfabecie, a także ma inne zasady gramatyczne, akcent oraz specyficzne słownictwo. Jego historia jest niezwykle bogata. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów kaszubskiej kultury jest kaszubska melodia ludowa, znana jako kaszubskie nuty. Każdy turysta odwiedzający Kaszuby może nie tylko usłyszeć język kaszubski, ale także zobaczyć go w pisowni. Przemieszczając się po malowniczych kaszubskich drogach, można zauważyć dwujęzyczne tablice z nazwami miejscowości. Takie oznaczenia znajdują się przed wjazdem do każdej miejscowości. Dwujęzyczne tablice są również umieszczane na budynkach administracyjnych, na przykład w Stężycy czy Kartuzach. Język kaszubski można zdawać na maturze, a w regionie wydawane są programy regionalne oraz czasopisma w języku kaszubskim. Co ciekawe, mieszkańcy Kaszub mogą nawet uzyskać dowód osobisty w języku kaszubskim. Ostatni narodowy spis powszechny wykazał, że około 400 tysięcy osób zadeklarowało znajomość języka kaszubskiego, z czego około 100 tysięcy uznało go za swój język ojczysty.

AK: O, to całkiem sporo! Znalazłam też informację, że język kaszubski można nawet studiować w ramach etnofilologii języka kaszubskiego.

P.W.M: To prawda, język kaszubski można studiować, a nawet pisać prace doktorskie na temat jego literatury i historii. 

AK: Sądząc po zainteresowaniu zdawaniem języka kaszubskiego na egzaminie maturalnym, w zeszłym roku było to, o ile się nie mylę, ponad 20 osób. Wygląda na to, że młodzi ludzie chętnie uczą się tego języka. Skąd bierze się ta popularność i dlaczego język kaszubski jest tak ważny dla tożsamości regionu?

P.W.M: Tak jak już wspomniałam, język kaszubski ma bogatą historię. Na Kaszubach jest wiele domów, w których od pokoleń mówi się po kaszubsku – zarówno babcie, prababcie, jak i kolejne generacje pielęgnują ten język. Ja sama pochodzę z rodziny, w której mówiło się po kaszubsku. Może dziś nie jest to już w pełni „czysty” kaszubski, ale wciąż w naszej codziennej mowie pojawiają się kaszubskie słowa i zwroty. Język kaszubski jest również dostępny w szkołach – choć jego nauka jest nieobowiązkowa, wielu uczniów chętnie się na niego zapisuje. Widzimy, że wzbudza coraz większe zainteresowanie, a młodzi ludzie coraz częściej wracają do swoich korzeni i chcą kultywować to, co było żywe w ich domach od pokoleń.

AK: Czy w języku kaszubskim występują różnice regionalne? To znaczy, czy Kaszubi z jednego regionu mówią inaczej niż Kaszubi z innego regionu? Czy mogą się ze sobą swobodnie komunikować, czy jednak te różnice są na tyle duże, że mogą utrudniać wzajemne zrozumienie?

P.W.M: Kaszubi bez problemu się ze sobą porozumiewają, ale rzeczywiście w różnych częściach regionu język kaszubski nieco się różni. Na przykład w północnej części Kaszub, na tak zwanej Nordzie, mówi się trochę inaczej niż w Kaszubach środkowych czy południowych. Występują różnice w wymowie, akcencie oraz w niektórych słowach używanych w danym rejonie, ale nie są one na tyle duże, by uniemożliwiały komunikację.

AK: Czy mogłaby Pani zaprezentować próbkę języka kaszubskiego, która pokaże, jakie są największe różnice między kaszubskim a polskim?

P.W.M: To może jakieś zdanie po kaszubsku, żeby zaprezentować, jak brzmi ten język. Na przykład: Bardzo fajnie jest mówić po kaszubsku.

AK: Dziękuję bardzo za tę próbkę języka kaszubskiego. A teraz chciałabym zapytać Panią o miejsca warte odwiedzenia na Kaszubach. Które lokalizacje na mapie Kaszub są obowiązkowym punktem dla turystów?

P.W.M:  Kaszuby to cudowny region, pełen atrakcji. Jest ich naprawdę bardzo dużo, zarówno w małych miejscowościach, jak i w większych miastach, gdzie można znaleźć wiele ciekawych miejsc do odwiedzenia. Na przykład warto zobaczyć regionalne muzea, takie jak Muzeum Kaszubskie w Kartuzach, Muzeum Ziemi Kościerskiej w Kościerzynie, Muzeum w Pucku czy Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubskiej w Wejherowie. W pobliżu Słupska znajduje się Kraina w Kratę, a dla miłośników historii patriotycznej ciekawym miejscem jest Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie. Na Kaszubach można również zwiedzać zamki, na przykład zamek w Bytowie, gdzie mieści się Muzeum Zachodniopomorskie, a także zamki w Lęborku i Słupsku.

Nie brakuje również atrakcji turystycznych dla całych rodzin. W Kościerzynie warto odwiedzić Muzeum Kolejnictwa, gdzie oprócz podziwiania lokomotyw można skorzystać z przejażdżki drezyną lub koleją lilipucią. W regionie znajduje się także Kaszubski Park Miniatur, w którym można zobaczyć miniatury zabytków Kaszub oraz postacie z bajek. Dzieci z pewnością pokochają Dom do Góry Nogami w Szymbarku, a w Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku można zobaczyć największy fortepian na świecie i skorzystać z interaktywnych wystaw.

AK: Faktycznie, kiedy myślę o Kaszubach, to Szymbark od razu przychodzi mi na myśl jako jedno z najbardziej znanych miejsc turystycznych w tym regionie, oferujące wiele atrakcji. Ale z drugiej strony, moim pierwszym skojarzeniem jest również Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach. Muszę przyznać, że darzę to miejsce ogromnym sentymentem i bardzo lubię tam wracać. Czy mogłaby Pani w kilku słowach opowiedzieć, czym charakteryzuje się to muzeum?

P.W.M: Muzeum we Wdzydzach jest niezwykle charakterystyczne, ponieważ można tam poznać zarówno współczesną kulturę Kaszub, jak i jej dawne oblicze, szczególnie architekturę z XIX wieku, pochodzącą z Kaszub i Kociewia. Na terenie muzeum można zobaczyć drewniane chałupy, czyli checze, a także wiatrak. Regularnie organizowane są tam różnego rodzaju wydarzenia, które pozwalają poczuć prawdziwy klimat Kaszub. Można również zobaczyć dawne, tak zwane ginące zawody, jak malarstwo na szkle czy plecionkarstwo. To wszystko sprawia, że Muzeum we Wdzydzach jest miejscem wyjątkowym, łączącym tradycję z kulturą współczesną. Sama miejscowość Wdzydze również jest niezwykła. Znajduje się tam wieża widokowa, z której można podziwiać przepiękny krajobraz Kaszub. Wracając jeszcze na chwilę do Szymbarku – nieopodal znajduje się Wieżyca, najwyższy szczyt na północy Polski, mierzący ponad 328 metrów nad poziomem morza. Na szczycie znajduje się wieża widokowa, z której rozciąga się malowniczy widok na kaszubskie wzgórza i jeziora. Wejście na nią to doskonała przygoda, a panorama, która się z niej roztacza, z pewnością zachwyci każdego turystę. Wieże widokowe to zdecydowanie jedna z ciekawszych atrakcji na Kaszubach, pozwalająca w pełni docenić piękno tego regionu.

AK: Dziękuję bardzo za te informacje o najważniejszych atrakcjach turystycznych regionu. A czy są jakieś mniejsze miasteczka lub wioski na Kaszubach, które warto odwiedzić?

P.W.M: Oczywiście, myślę, że każda miejscowość na Kaszubach ma w sobie coś ciekawego, co warto zobaczyć. Szczególnie polecam wybrać się do Juszek w powiecie kościerskim. To urokliwa miejscowość, w której można podziwiać architekturę z XIX wieku. Warto również odwiedzić Odry i Węsiory – miejsca znane z tajemniczych kamiennych kręgów, które według różnych teorii mogą mieć znaczenie kultowe lub astronomiczne. Te kamienne kręgi mają w sobie pewną magię i są owiane tajemnicą, co czyni je niezwykle interesującymi dla turystów i miłośników historii. Dlatego te miejscowości szczególnie warto odwiedzić, zwłaszcza jeśli ktoś szuka miejsc z niepowtarzalnym klimatem.

AK: Coraz więcej turystów stawia na aktywny wypoczynek, a Kaszuby dzięki swojemu zróżnicowaniu mają sporo do zaoferowania, zwłaszcza jeśli chodzi o aktywne spędzanie czasu. Jakie kaszubskie jeziora są najbardziej warte uwagi i jak wygląda oferta sportów wodnych na Kaszubach?

P.W.M: Zacznę od tego, że na Kaszubach mamy ponad 700 jezior, więc naprawdę jest w czym wybierać. Jednym z najbardziej popularnych miejsc jest Chmielno, które często nazywane jest „kaszubskim Saint-Tropez”. Znajdują się tam plaże, czy wypożyczalnie sprzętu wodnego. Warto również odwiedzić jezioro Rzuno w miejscowości Dziemiany, gdzie można korzystać z rekreacji na świeżym powietrzu. Kolejnym ciekawym miejscem jest Stężyca, położona nad Jeziorami Raduńskimi. Znajduje się tam promenada, którą warto przespacerować, podziwiając widok na jezioro. Piękne krajobrazy oferuje również jezioro w Ostrzycach. Najbardziej znanym kompleksem jezior jest jednak Krzyż Jezior Wdzydzkich we Wdzydzach, który bywa nazywany „kaszubskim morzem”. Skąd ta nazwa? To cztery duże jeziora połączone ze sobą, tworzące krzyż. To miejsce jest idealne na aktywny wypoczynek, zarówno dla miłośników wodnych sportów, jak i tych, którzy cenią sobie spokojne obcowanie z przyrodą. Turyści z całej Polski chętnie odwiedzają Kaszuby ze względu na niezwykle urozmaicony krajobraz – od piaszczystych plaż otaczających jeziora, przez pagórkowate tereny, aż po spokojne rzeki, które są idealne do spływów kajakowych. Na Kaszubach nie brakuje również rzek, wśród których warto wymienić Brdę, Radunię i Łupawę. Niektóre ich odcinki są wymagające i przeznaczone dla doświadczonych kajakarzy, ale znajdziemy też wolniej płynące, meandrujące rzeki, idealne dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z kajakiem. Poza kajakarstwem, które uważam za jeden z najlepszych sposobów na podziwianie dziewiczej kaszubskiej przyrody, można tu również uprawiać żeglarstwo, narciarstwo wodne, windsurfing, korzystać z rowerków wodnych czy też wędkować.

AK: A co z piechurami i rowerzystami? Czy oni również znajdą tu coś dla siebie?

P.W.M: Jak najbardziej! Kaszuby oferują mnóstwo szlaków pieszych i rowerowych. Jednym z najpopularniejszych jest Kaszubska Marszruta, która liczy około 165 kilometrów i składa się z czterech oznakowanych szlaków. Trasa ta jest dobrze wyposażona w infrastrukturę – znajdują się tam kładki nad jeziorami i potokami, a także liczne punkty odpoczynku. Kaszubska Marszruta przebiega przez powiat chojnicki, ale oprócz niej warto również skorzystać ze szlaków na terenie parków narodowych, takich jak Słowiński Park Narodowy oraz Park Narodowy Bory Tucholskie. Dodatkowo, na Kaszubach mamy cztery parki krajobrazowe: Park Krajobrazowy Dolina Słupi, Park Krajobrazowy Wdzydzki, Park Krajobrazowy Kaszubski i Park Krajobrazowy Zaborski. Każdy z nich oferuje dobrze oznakowane szlaki piesze i rowerowe, prowadzące przez malownicze lasy, jeziora i pagórkowate tereny. Warto również odwiedzić rezerwaty przyrody, gdzie można podziwiać unikalną florę i faunę regionu.

AK: Z tego, co słyszę, latem, jesienią i wiosną jest tu mnóstwo do zobaczenia i zrobienia. A jak wyglądają atrakcje zimą? Czy turyści mają do dyspozycji jakieś aktywności w tym okresie?

P.W.M: Zima to czas, kiedy możemy skorzystać z snowboardu, wyciągów narciarskich, kuligów, a nawet zjazdów na pontonach śnieżnych. Takie atrakcje oferuje między innymi miejscowość Wieżyca, która jest zimową stolicą Kaszub. Jak widać, zimą również nie można się tutaj nudzić!

AK: Po takim aktywnym wypoczynku na pewno zgłodniejemy. Jakie dania kuchni kaszubskiej są obowiązkowe do spróbowania? Ja muszę powiedzieć, że kiedy myślę o kuchni kaszubskiej, to pierwsze, co przychodzi mi do głowy, to okrasa – smarowidło do chleba, które rzekomo może bardzo długo stać w lodówce. U mnie to się nie sprawdza, bo znika w ciągu kilku dni! A jeśli chodzi o coś na słodko, to koniecznie ruchanki kaszubskie – to po prostu must-have podczas wakacji na Kaszubach. Jakie inne dania warto spróbować? Jeśli mogłaby Pani polecić coś naszym turystom, to chętnie posłucham!

P.W.M: Potrawy na Kaszubach przygotowywane są według receptur przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Coraz częściej można je znaleźć w restauracjach serwujących tradycyjne, regionalne dania. Zdarza się również, że koła gospodyń wiejskich łączą tradycyjne przepisy z inspiracjami z kuchni międzynarodowej, tworząc unikalne smaki. A co warto spróbować na Kaszubach? Przede wszystkim potrawkę, czyli frykasy – to jedno z najbardziej charakterystycznych dań Kaszub, będące nieodłącznym elementem każdej imprezy okolicznościowej. Jest to gotowany kurczak z ryżem, podawany z białym sosem. Warto też skosztować zupy brzadowej, przygotowywanej na bazie suszonych owoców i grzybów. Dla odważnych turystów polecam czerninę, choć nie zdradzę, z czego dokładnie powstaje – niech to pozostanie niespodzianką! Innym tradycyjnym daniem jest zylc, czyli galaretka mięsna, a wśród słodkich przysmaków królują desery na bazie miodu. Kaszuby słyną również z pszczelarstwa oraz kaszubskiej truskawki, która według wielu jest najlepsza na świecie. Nie można zapomnieć o rybach, które na Kaszubach serwuje się w różnych postaciach. W pobliżu morza dominują ryby słonowodne, natomiast w rejonach jezior podaje się ryby słodkowodne – wszystkie są niezwykle smaczne i świeże. Serwowane w każdej postaci i wszystkie bardzo smaczne.

AK: Skoro już się pozwiedzaliśmy, to może warto teraz wskazać kilka praktycznych wskazówek dla turystów, które warto znać przed przyjazdem na Kaszuby. Na przykład – najlepsze miesiące na wizytę. Wspomniała Pani, że Kaszuby są warte odwiedzenia o każdej porze roku, ale może jest coś, o czym jeszcze nie powiedzieliśmy i co warto uwzględnić przed przyjazdem?

P.W.M: Kaszuby są atrakcyjne o każdej porze roku, a zwiedzanie można tu połączyć z doświadczeniem kulinarnym. Warto wspomnieć, że kuchnia kaszubska jest prosta, szybka w przygotowaniu, a zarazem niezwykle smaczna. Mówi się, że dobry kaszubski gospodarz lub gospodyni potrafią wyżywić rodzinę tym, co zbiorą z pola, ogrodu lub wyhodują we własnym gospodarstwie. Dlatego warto przyjechać na Kaszuby, spróbować tutejszych potraw i poznać ich wyjątkowy smak. Poza kulinarnymi doznaniami, warto również zaopatrzyć się w pamiątki związane z Kaszubami. Szczególnie polecam porcelanę z Łubiany – w tej miejscowości można nie tylko kupić piękne kaszubskie wzory na porcelanie, ale również zwiedzić fabrykę. Warto też odwiedzić Chmielno, gdzie można podziwiać ręcznie malowane naczynia gliniane, wyrabiane w pracowni rodziny Necel, która kultywuje tę tradycję od pokoleń. Takie wyjątkowe, ręcznie wykonane pamiątki to idealna rzecz, którą można zabrać ze sobą z Kaszub. Co mogę więcej dodać? Jestem pewna, że Kaszuby oczarują każdego. Drodzy słuchacze, poczujcie magię Kaszub, zachwycajcie się nimi i… do uzdrzeni na Kaszubach!

AK: To już wszystko na dziś. Jak słyszeliście, Kaszuby to niezwykle interesujący region, w którym każdy znajdzie coś dla siebie. Bardzo dziękuję za dzisiejszą rozmowę Pani Patrycji Weiher-Maliszewskiej, która tak pięknie opowiadała nam o tym wyjątkowym miejscu. A Was, drodzy słuchacze, zapraszam do kolejnego odcinka AmberPodcast, którego tematem przewodnim będzie Gdańsk. Dziękuję za rozmowę!

P.W.M: Dziękuję, do usłyszenia!

Km 57+300 do km 65+150 pomiędzy węzłami Kopytkowo – Warlubie

Węzeł Kopytkowo zamknięty w kierunku Gdańska.

Ruch odbywa się dwoma pasami w kierunku Łodzi i jednym pasem w kierunku Gdańska.

Km 30+000 do km 35+889 pomiędzy węzłami Swarożyn-Pelplin

Ruch odbywa się dwoma pasami w kierunku Gdańska i jednym pasem w kierunku Łodzi.

Więcej informacji